Borsada Tahta Derinliği Nedir ve Nasıl Okunur? (Örnekli Anlatım)

Borsada işlem yaparken sadece hisse senedi fiyatlarını bilmek yeterli değildir. "Tahta derinliği", yatırımcıların alım ve satım niyetlerini, piyasadaki talep ve arz dengesini anlamak için kritik bir veridir. Peki, tahta derinliği nedir, nasıl okunur ve hangi stratejilerle değerlendirilebilir? İşte detaylar.

Tahta Derinliği Nedir?

Tahta derinliği, bir hisse senedinin en iyi 5 alış ve en iyi 5 satış seviyesini, fiyat ve lot bazında gösteren bir ekran türüdür. Bu ekran, alıcı ve satıcıların hangi fiyat seviyelerinde yoğunlaştığını ve piyasanın genel yönünü anlamak için kullanılır. Tahta derinliği ekranı, yatırımcılara piyasada olup bitenleri anlık olarak göstererek daha bilinçli işlem yapma fırsatı sunar.

Tahta Derinliği Nasıl Görüntülenir?

Tahta derinliği verilerini görüntülemek için genellikle ücretli platformlar kullanılır. Bu platformlardan bazıları:

Matriks Trader
Foreks Trader
İnfo Yatırım Trader
Gedik Trader

Bu platformlar, Borsa İstanbul (BIST) tarafından sunulan “gerçek zamanlı veri” kapsamındadır ve gün içi işlem yapan yatırımcılar için kritik öneme sahiptir.

Tahta Derinliği Ekranı Örneği

Aşağıda, tipik bir tahta derinliği ekranının nasıl göründüğüne dair bir örnek yer almaktadır:

Alış Fiyatı	Alış Lotu		Satış Fiyatı	Satış Lotu
9.95	150.000	<->	10.00	120.000
9.94	90.000		10.01	60.000
9.93	50.000		10.02	45.000
9.92	35.000		10.03	30.000
9.91	20.000		10.04	10.000

Tahta Derinliği Nasıl Yorumlanır?

Alış Tarafı Güçlüyse:
- Eğer alış tarafında yüksek lotlar varsa, bu hisseye olan talebin yüksek olduğunu gösterir.
- Örneğin, 9.95 seviyesinde 150.000 lot olması, alıcıların bu fiyattan yoğun alım yapmak istediğini gösterir.
Satış Tarafı Yoğunsa:
- Satış tarafında büyük lotlar varsa, bu satıcıların daha baskın olduğu anlamına gelir.
- Örneğin, 10.00 – 10.04 seviyelerinde büyük lotların beklemesi, hisse fiyatında aşağı yönlü baskı yaratabilir.
Spread Analizi:
- Alış ve satış fiyatları arasındaki fark (spread) düşükse, hisse fiyatında ani hareketler olabilir.
- Örneğin, alış 9.99 ve satış 10.00 arasında sadece 1 kuruş fark varsa, fiyat hızlı değişebilir.

Tahta Derinliğini Kullanarak Strateji Geliştirme

Yüksek Alış Talebi: Eğer alış kademelerinde büyük hacimler varsa, fiyatın yukarı yönlü hareket etme ihtimali yüksektir.
Büyük Satış Emirleri: Eğer satış tarafında yoğunluk varsa, bu düşüş baskısını artırabilir.
Psikolojik Bariyerler: Örneğin, 10.00 seviyesinde büyük bir lot varsa, bu seviye psikolojik olarak güçlü bir direnç olabilir.

Dikkat Edilmesi Gerekenler

Fake Emirler: Bazı büyük oyuncular, piyasayı manipüle etmek için büyük emirler koyup aniden çekebilir. Bu tür hareketlere dikkat etmek gerekir.
Gerçek Hacim mi? Derinlik mi?: Her ne kadar derinlik önemli olsa da, gerçek hacim daha belirleyicidir. Derinlikte görünen lotların gerçekten işlem görüp görmediğine dikkat edin.

Sonuç: Tahta Derinliğini Anlamak Neden Önemlidir?

Tahta derinliği, borsada fiyat hareketlerini anlamak ve alım-satım kararlarını doğru almak için kritik bir analiz aracıdır. Ancak manipülasyona açık olması nedeniyle tek başına değil, hacim, teknik analiz ve haber akışı gibi diğer verilerle birlikte değerlendirilmelidir.