Yayınlanma: 12 Kasım 2024 14:19
Güncellenme: 18 Kasım 2024 16:17
Formasyon, teknik analizde önemli bir konsepttir ve yatırım aracının fiyatını gösteren grafikte, fiyatların ilerleyen dönemdeki hareketini görsel olarak sunan oluşumlara verilen isimdir. Aynı zamanda formasyon, belirli bir düzlem üzerinde birbiriyle uyumlu olarak şekil oluşturan çok sayıda öğeyi ifade eder.
Teknik Analizin Temelini Oluşturan Formasyonlar, bir grafik üzerindeki fiyat hareketlerinden ortaya çıkan ayırt edici görsellerdir. Bu nedenle, teknik analiz için formasyonlar olmazsa olmazdır. Borsa formasyonları incelenirken, hacim de dikkate alınmalıdır. Formasyonların nasıl kullanılacağı ise sonrasında ortaya çıkar ve teknik analiz genel olarak bir trend oluşumunu tahmin etme aracı olarak kullanılır.
Grafikte oluşan şekiller, arz ve talepteki miktarları birleştirerek alış ve satışların görsel sunumunu sağlar. Formasyonlar, ayılar ve boğalar arasındaki sürekli savaşın analizini yapmanın yollarını gösterir. Piyasa şartlarında hangi tarafta olmanın kazançlı olacağını formasyonlar sayesinde öğrenilebilir.
Formasyonların tespiti sonrasında, teknik analizin önemli terimleri olan destek ve direnç noktalarının doğru bir şekilde belirlenmesi gerekmektedir. Destek ve direnç bölgeleri tespit edildikten sonra işlemler buna göre açılmalıdır.
Teknik analiz formasyonları, doğrusal olmayan yani belirli bir yol izlemeyen trendlerin belirlenmesinde yatırımcılara önemli bir rehberlik sağlar. Geçmişteki grafiklerde oluşan borsa formasyonları incelenerek, fiyatların nasıl bir seyir izleyeceği tahmin edilebilir.
Teknik analiz yöntemi, yatırımcılara geçmişteki fiyat hareketlerini inceleyerek gelecekteki muhtemel fiyatları tahmin etme gücü verir. Trend devam formasyonları, fiyat eğiliminin bir önceki trendle aynı şekilde devam edeceğini gösteren formasyon türleridir. Bu formasyonlar arasında üçgenler, bayraklar, dikdörtgenler ve flamalar yer almaktadır.
Üçgen formasyonları, bir yatırım aracının fiyatında giderek sıkışma gözlendiğinde ortaya çıkar. Üç farklı türü bulunan üçgen formasyonları, fiyatın hangi yönde ilerleyeceğini önceden belirtmez, ancak kırıldıktan sonra belirgin bir yön izler. Yükselen üçgen formasyonu, yükselen trendlerin ortasında devam formasyonu olarak kabul edilirken, alçalan üçgen formasyonu düşüş trendinin devamını gösterir. Simetrik üçgen formasyonu ise fiyatın belirli bir aralıkta sıkıştığını gösterir.
Bayrak ve flama formasyonları, trend devam formasyonları arasında yer alır. Bu formasyonlar, fiyatların geçici bir duraksama döneminden sonra aynı yönde devam ettiğini gösterir. Bayrak formasyonu genellikle yatay bir hareketi temsil ederken, flama formasyonu simetrik üçgenlere benzer bir görünüme sahiptir.
Dikdörtgen formasyonu, destek ve direnç seviyelerinin birbirine paralel olduğu bir formasyondur. Bu formasyon, alıcılar ve satıcılar arasındaki mücadelenin bir belirsizlik dönemi olarak değerlendirilebilir. Fiyat, dikdörtgen formasyonunda hareket ederken, destek ve direnç noktalarını test ettikten sonra belirli bir yönde kırılabilir.
Trend dönüş formasyonları ise mevcut trendin değiştiğini gösterir. Omuz baş omuz (OBO) formasyonu, en yaygın kullanılan dönüş formasyonlarından biridir. İki omuz ve bir baştan oluşan bu formasyon, bir yükseliş trendinin sona erdiğini ve düşüş trendine geçeceğini gösterir. Ters omuz baş omuz (TOBO) formasyonu ise tam tersidir ve düşüş trendinin sona erip yükseliş trendine geçeceğini gösterir.
İkili tepe ve ikili dip formasyonları da trend dönüş formasyonları arasında yer alır. İkili tepe formasyonunda iki tepe oluşur ve fiyat direnç bölgesini kıramaz. İkili dip formasyonunda ise iki dip oluşur ve fiyat destek bölgesini kıramaz. Her iki formasyon da trendin tersine dönüşünü gösterir.
Çanak ve ters çanak formasyonları ise çeşitli dönüş formasyonlarıdır. Çanak formasyonu, düşüş piyasasının dönüşünü gösterirken, ters çanak formasyonu yükseliş trendinin dönüşüne işaret eder. Çanak formasyonu içerisinde hacim düşük seviyelerde seyreder, uzun vadeli bir dönüşün göstergesi olarak değerlendirilebilir.
Formasyonları doğru bir şekilde tanımak ve yorumlamak için yatırımcılar zaman içinde tecrübe kazanmalı ve dikkatli bir şekilde analiz yapmalıdır. Her formasyonun belirli bir durumu gösterdiği unutulmamalı ve tek başına kullanılmamalıdır. Hacim, trend çizgileri, destek ve direnç noktaları gibi diğer teknik analiz araçlarıyla birlikte kullanıldığında formasyonlar daha etkili olabilir.